💦Thanh lý AUSD

Theo AIP-25, AUSD đã được cho dừng hoạt động. Tất cả các vị thế AUSD còn lại đã bị đóng bắt buộc vào ngày 17/10/2023. Bạn có thể đọc thêm trong bài viết về kế hoạch dự AUSD và AF1.0 Batch#1.

Trang này chỉ còn giá trị tham khảo.

Thanh lý là quá trình bán các tài sản thế chấp để trả bớt phần AUSD nợ vượt mức cho phép của vị thế, đóng vị thế một cách hiệu quả. Việc thanh lý có thể diễn ra khi giá trị tài sản thế chấp của một vị thế bị thấp quá, khi đó mức đệm an toàn chạm về mức 0 (đó là thời điểm mà rủi ro khoản nợ trở thành nợ xấu rất cao). Cơ chế của hoạt động thanh lý đảm bảo rằng AUSD luôn được bảo đảm đầy đủ và có tỷ lệ thế chấp cao.

AUSD sẽ sử dụng mô hình thanh lý “nhẹ nhàng”, tức là nếu một vị thế vay AUSD phải đối mặt với việc bị thanh lý, chỉ một phần nhỏ của vị thế sẽ bị thanh lý cho đến khi nào vị thế đó trở về trạng thái an toàn. Lượng thanh lý tối đa sẽ bị giới hạn bởi thông số Close Factor, hiện tại đang được đặt ở mức 25% giá trị nợ của vị thế. Mô hình thanh lý “nhẹ nhàng” này sẽ giúp giảm thiểu chi phí liên quan và rủi ro thanh lý cho người vay AUSD, trong khi vẫn bảo vệ được giao thức trước rủi ro nợ xấu.

Phương pháp thanh lý

AUSD sẽ sử dụng phương pháp thanh lý có thên gọi là Fixed Spread Liquidation (FSL), đây là phương pháp được học hỏi từ các giao thức hàng đầu như Aave và Compound. FSL đảm bảo rằng việc thanh lý sẽ diễn ra đúng thời điểm mà giá trị tài sản thế chấp của vị thế rớt xuống dưới một ngưỡng an toàn định trước. FSL hoạt động bằng cách thưởng cho những người thanh lý phần tài sản thế chấp còn dư ra sau khi họ trả hết phần nợ AUSD của vị thế.

Cách quá trình thanh lý được tiến hành

Quá trình thanh lý được tiến hành khi giá trị tài sản thế chấp của vị thế rớt xuống dưới một ngưỡng an toàn (ví dụ là Hệ số thế chấp).

Để hiểu cách quá trình thanh lý được tiến hành, đầu tiên, bạn cần làm quen với các thuật ngữ và thông số dưới đây:

1. Lượng tài sản thế chấp bị khóa - Locked Collateral: Đây là lượng tài sản thế chấp mà người dùng nạp vào để vay AUSD.

2. Hệ số thế chấp - Collateral Factor (LTV): Đây là thông số quyết định lượng AUSD tối đa có thể được vay ứng với một lượng tài sản thế chấp nhất định. Chúng ta có công thức: Lượng tài sản thế chấp bị khóa * Hệ số thế chấp = Lượng AUSD có thể vay được. Thông số này cũng hoạt động như là ngưỡng thanh lý, khi hệ số nợ của vị thế chạm giá trị này, vị thế sẽ bị thanh lý.

3. Lượng AUSD tối đa có thể vay được: Đây là lượng AUSD tối đa có thể vay được, được quyết định dựa trên lượng tài sản thế chấp và hệ số thế chấp.

4. Vị thế nợ - Position Debt: Đây là lượng AUSD đang được vay. Khi người dùng mở một vị thế AUSD, vị thế nợ sẽ không bao giờ vượt quá lượng AUSD tối đa có thể vay được. Nếu vị thế nợ bằng với lượng AUSD tối đa có thể vay được, vị thế sẽ bị thanh lý.

5. Giá thanh lý - Liquidation Price: Là mức giá mà khi tài sản thế chấp giảm xuống đó thì vị thế sẽ bị thanh lý. Giá thanh lý được tính theo công thức sau: Giá thanh lý = Giá trị vị thế nợ / (Hệ số thế chấp * Số lượng thế chấp), trong đó Giá trị vị thế nợ là lượng AUSD đã vay, Số lượng thế chấp là số lượng đơn vị tài sản thế chấp bị khóa.

6. Mức thâm hụt - Shortfall: Đây là mức khác nhau giữa giá trị nợ của vị thế và giới hạn cho vay tối đa và xảy ra khi giá trị nợ của vị thế hơn hơn giới hạn cho vay tôi đa. Khi tồn tại mức thâm hụt (ví dụ: giá trị nợ của vị thế - giới hạn cho vay tối đa ≥ 0), vị thế đã vượt mức nợ cho phép và sẽ bị thanh lý để tránh nợ xấu. (Tuy nhiên, do AUSD được thế chấp quá ngưỡng nên vẫn còn một mức đệm an toàn giữa thời điểm mức thâm hụt chạm 0 và thời điểm xuất hiện nợ xấu).

7. Hệ số đóng - Close Factor: Đây là con số % lớn nhất của giá trị nợ trong một vị thế vay AUSD có thể bị thanh lý trong một giao dịch khi vị thế rơi vào trạng thái phải thanh lý. Điều này sẽ làm giảm các chi phí liên quan và rủi ro bị thanh lý cho người vay AUSD, đồng thời bảo vệ được giao thức trước rủi ro nợ xấu.

8. Phần thưởng thanh lý - Liquidation Incentive: Đây là phần thưởng khuyến khích được trả dưới dạng tài sản thế chấp của vị thế cho người thanh lý nhằm khuyến khích họ duy trì sự "khỏe mạnh" của các vị thế AUSD. Hiện tại đang đặt ở mức 1% giá trị khoản nợ được thanh lý. (Tổng phần thưởng thanh lý là 5%, trong đó 4% được sử dụng để mua lại ALPACA và đốt).

Để diễn tả quá trình thanh lý, mời bạn xem ví dụ dưới đây của Alice:

Vào ngày 1/12, Alice dùng 1 ibETH làm thế chấp để vay 1.800 AUSD. Dưới đây là các thông số trong vị thế của Alice:

• Giá trị thế chấp được khóa: 1 ibETH (giả sử 1 ibETH = 3.000 USD);

• Hệ số thanh lý (Tỷ lệ nợ tối đa cho phép): 75%;

• Lượng AUSD tối đa được phép vay: 2.250 AUSD (3.000 * 75%);

• Giá trị nợ của vị thế: 1.800 AUSD (Alice vay 1.800 AUSD);

• Giá thanh lý: 2.400 USD (1.800/(75%*1)).

Vào ngày 1/1, giá trị của ibETH giảm về 2.300 USD. Giá trị tài sản thế chấp của Alice rớt xuống dưới ngưỡng cho phép, dẫn đến các hệ số tại thời điểm đó là:

• Giá trị thế chấp được khóa: 1 ibETH (giả sử 1 ibETH = 2.300 USD);

• Hệ số thanh lý (Tỷ lệ nợ tối đa cho phép): 75%;

• Lượng AUSD tối đa được phép vay: 1.725 AUSD (2.300 * 75%);

• Giá trị nợ của vị thêế: 1.800 AUSD (Alice vay 1.800 AUSD);

• Mức thâm hụt: 75 AUSD (1.800 - 1.725)

• Giá thanh lý: 2.400 USD (hiện đã cao hơn mức giá hiện tại của ibETH là 2.300 USD).

Do giá cuar ibETH đã giảm xuống dưới giá thanh lý, vị thế của Alice sẽ bị thanh lý. Quá trình thanh lý sẽ diễn ra như sau:

• Hệ số đóng: 25%;

• Lượng nợ được trả trong lần thanh lý này: 450 AUSD (1.800*25%);

• Người thanh lý sẽ trả: 450 AUSD;

• Phần thưởng thanh lý: 5%;

• Lượng tài sản thế chấp phải trả cho người thanh lý: 0,205 ibETH ((450*(1+0,05))/2.300);

• Lượng tài sản thế chấp còn lại: 0,795 ibETH (1 ibETH - 0,205 ibETH);

• Lượng nợ còn lại của vị thế: 1.350 AUSD (1.800 - 450);

• Lượng AUSD tối đa có thể vay của vị thế mới: 1.371,37 AUSD (0.795 * 2.300 * 75%);

• Mức thâm hụt: không có (do 1.371,37 - 1.350 >0)

Xin lưu ý rằng để dễ biểu diễn các số liệu, chúng tôi bỏ qua phần lợi suất thu được từ việc lending và phí ổn định.

Oracle giá

Chúng tôi sẽ sử dụng dữ liệu giá từ cả hai nguồn là Chainlink và Band Protocol. Dữ liệu từ Chainlink là nguồn chính và từ Band là nguồn thứ cấp. Nếu dữ liệu từ hai nguồn trên chênh lệch quá 5%, chúng tôi sẽ tam dừng việc tương tác với hợp đồng thông minh và các vị thế sẽ không bị thanh lý.

Thời gian trễ

Chúng tôi cũng cáp dụng một độ trễ thời gian cho việc lấy giá của các tài sản thế chấp cho AUSD. Tương tự như MakerDAO. Hiện tại thời gian trễ được đặt ở mức 15 phút. Độ trễ này sẽ áp dụng đối với tất cả các loại tài sản thế chấp.

Độ trễ này sẽ giúp chống lại hoạt đồng thao túng giá on-chain cũng như cho người dùng đủ thời gian để quản lý vị thế của mình - đóng, thêm thế chấp... trong trường hợp giá của tài sản thế chấp biến động mạnh.